برخی عنوان می‌کنند که این مصوبه مربوط به چند سال پیش است و صنایع ما از آن‌موقع تاکنون پیشرفت‌هایی داشته‌اند، به همین دلیل می‌توانند با استانداردهای زیست‌محیطی هماهنگ باشند.
این مسئله هم اهمیت دارد، اما نکته این است که در چند سال اخیر الزامات زیست‌محیطی هم به همین اندازه پیشرفت کرده است و سختگیرانه‌تر شده است. بنابراین فاصله ما با استانداردهای زیست‌محیطی به همان اندازه گذشته است. مسئله دیگر این است که تهران بسیار بزرگتر شده است و قطعا برای ادامه حیات به فضای تنفسی بزرگتری نیاز دارد، لذا اگر با نگاه آینده نگر این مسئله را ببینیم باید بتوانیم کمربند سبز پهناوری دور تهران بکشیم که این مسئله در اولین قدم خود مستلزم رعایت این حریم است.
در دستورات شورای اقتصادی قبل از انقلاب تصویب شد که جمعیت تهران از 10درصد جمعیت کشور بیشتر نشود یعنی حدودا 5/4 میلیون نفر، اما الان شاهدیم تهران به یک کلانشهر بزرگ تبدیل شده و به قول شهردار، باید تهران را با مکزیکو سیتی مقایسه کرد. بنابراین تهران برای نفس کشیدن به فضای سبز نیاز دارد، برای گردشگری و مسائلی از این دست که بسیار از گذشته بیشتر شده، به محیط جدید و بیشتر نیازمند است.
لذا 120 کیلومتر برای حاشیه تهران به نظر یک حداقل است که باید قطعا رعایت شود. سوم اینکه تصویب حاشیه 120کیلومتری برای محدودیت استقرار صنایع، فقط یک محدوده زیست‌محیطی برای در نظر گرفتن اولویت‌های شهر تهران نبود، بلکه رویکرد بازتوزیع نظام ثروت هم در آن مد نظر بود. یعنی وقتی که همه می‌خواهند به سمت پایتخت بیایند و مثلا در شرق کشور، کسی حاضر به سرمایه‌گذاری نیست، باید محدوده تهران را برای سرمایه‌گذاری ممنوع کنیم.
این نگاه هم که صنایع برای دسترسی آسان به مواد اولیه در کنار پایتخت باشند، یک نگاه سنتی به اقتصاد و تکنولوژی است. ما الان در دنیایی هستیم که انسان می‌تواند در دورافتاده ترین روستاها زندگی کند و از همه مواهب زندگی بهره مند باشد. پس این مسئله فقط در مورد تهران نیست.
ما شاهدیم که 80 درصد جمعیت در نیمه غربی کشور زندگی می‌کنند، این مسئله از نظر آمایشی و امنیتی می‌تواند خطرناک باشد. این در حالی است که در شرق کشور به دلیل فقر و ناامنی سالانه صدها نفر در آن مناطق کشته می‌شوند. این ناامنی ریشه اقتصادی دارد، نرخ بیکاری در این مناطق بسیار بالاست، پس اگر با نگاه استراتژیک ببینیم باید تمام تلاش دولت در راستای تمرکززدایی باشد و این کار در جهت ایجاد نظام توزیع عادلانه ثروت است که اتفاقا شعار دولت هم هست. پس حداقل به این چند دلیل، برای تهران حیاتی است که محدوده 120کیلومتری پایتخت بتواند خالی باشد.
* اقتصاددان و مدرس دانشگاه
